
Prace nad SUMP







Jak wspólnie tworzyliśmy SUMP?
Proces tworzenia SUMP zakłada jak najszersze podejście partycypacyjne – włączanie do niego jak najszerszego grona współtworzących. Tylko w ten sposób można poznać potrzeby i problemy mobilnościowe oraz wspólnie opracować propozycje działań do podjęcia w krótko-, średnio- i długoterminowym horyzoncie czasowym.
Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego został więc opracowany dzięki zaangażowaniu wielu mieszkańców ŁOM, przedstawicieli władz poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, reprezentantów spółek samorządowych, zarządców infrastruktury, stowarzyszeń i aktywistów, lokalnych grup działania, organizacji pozarządowych, przedsiębiorstw i innych pracodawców, czy szkół różnego szczebla), seniorów, uczniów i studentów, których wspólnym celem jest efektywne przemieszczanie się po terenie ŁOM.

Proces współtworzenia Planu objął trzy etapy konsultacji społecznych:
FAZA I: Spotkania o charakterze warsztatowym z przedstawicielami samorządów ŁOM oraz badania IDI
3 spotkania informacyjno-konsultacyjne:
– 15 września 2023 r. w Łodzi,
– 5 października 2023 r. w Łodzi,
– 11 października 2023 r. w Łodzi.
Spotkania te przeznaczono dla przedstawicieli władz poszczególnych jednostek samorządowych wchodzących w skład Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego. Wzięło w nich udział łącznie 105 uczestników ze wszystkich 30 JST ŁOM. Rozmowy w ramach poszczególnych spotkań i tworzonych na nich grup każdorazowo były ukierunkowane na wymianę poglądów i doświadczeń w ramach dwóch bloków tematycznych:
– prace na pierwszym spotkaniu skupiono na tematyce komunikacji publicznej i zagospodarowania przestrzennego.
– drugie poświęcono mobilności pieszej, rowerowej, UTO czy przejazdom współdzielonym oraz kwestiom dotyczącym infrastruktury drogowej i polityki parkingowej prowadzonej przez interesariuszy.
– tematem trzeciego były zagadnienie zarządzania i finansowania mobilności oraz problematyka promocji i edukacji w zakresie zrównoważonych sposobów przemieszczania się.
Uczestnicy mieli do dyspozycji mapy Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego, które pierwotnie zamieszczone zostały w Raporcie Diagnostyczno-Strategicznym oraz materiały pomocnicze, dzielili się swoimi obserwacjami i wiedzą dotyczącą przedmiotowych zakresów tematycznych, uwzględniając optykę lokalną.
- indywidualne wywiady pogłębione (IDI) – przeprowadzone z udziałem reprezentantów JST wchodzących w skład ŁOM. Zrealizowano 30 wywiadów, w których udział wzięło łącznie 47 samorządowców ze wszystkich 30 JST ŁOM; Przeprowadzone rozmowy miały na celu jakościową ocenę sytuacji mobilnościowej z perspektywy konkretnych samorządów – bez uogólniania wniosków na cały Obszar. Każda z rozmów trwała od 30 do 90 minut.
W zależności od specyfiki danego samorządu, jego potrzeb mobilnościowych i profilu działalności interlokutorów, pytania dotyczyły:
– transportu publicznego, planowania przestrzennego i urbanistyki, uprzywilejowania zrównoważonej mobilności lub jej braku, ruchu rowerowego, ruchu pieszego i sytuacji osób z niepełnosprawnościami, potencjału rozwoju transportu kolejowego, powiązań zewnętrznych ŁOM, transportu towarów i logistyki.
- badania ilościowe CATI (wywiady telefoniczne) oraz CAWI (badanie ankietowe, które skierowane było do trzech grup docelowych: mieszkańców ŁOM, uczniów szkół ŁOM oraz ich rodziców) – ukierunkowane na poznanie potrzeb, problemów i oczekiwań wobec transportu w Obszarze;
Ankiety dla Mieszkańców:
W dniach od 07.06.2023 r. do 30.06.2023 r. przeprowadzono ankietę dotyczącą zachowań i preferencji mobilnościowych mieszkańców Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego. Respondentów pytano między innymi o cele podróży, czas ich trwania czy też czynniki wpływające na wybór preferowanego środka transportu.
W badaniu ankietowym mieszkańców Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego uczestniczyło 2327 respondentów – mieszkańców, którzy ukończyli 15. rok życia. Poszczególne gminy znajdujące się w ŁOM reprezentowane były przez liczbę respondentów adekwatną do udziału ich mieszkańców w ogólnej populacji omawianego Obszaru.
Zgodnie z przyjętymi założeniami badawczymi, jedną czwartą ankietowanych stanowili mieszkańcy Łodzi. Relatywnie licznie reprezentowani byli także mieszkańcy Pabianic (12,4%) oraz Zgierza (10,9%). W grupie badanej nieznacznie liczniej (53,6%) reprezentowane były kobiety niż mężczyźni (46,4%). Rozkład ten odpowiada strukturze płci w populacji generalnej mieszkańców ŁOM. Również przynależność ankietowanych do grup wiekowych odzwierciedlała strukturę wieku populacji mieszkańców ŁOM.
Ankiety Uczniowie i Rodzice:
Idea zrównoważonej mobilności wiąże się z promocją wykorzystywania środków transportu alternatywnych dla samochodów. Promocja i edukacja w zakresie zasad odpowiedzialnego wybierania form przemieszczania się powinna odnosić się do wszystkich grup wiekowych. Z tego powodu w ramach identyfikacji sytuacji obecnej mobilności w Łódzkim Obszarze Metropolitalnym na potrzeby Raportu diagnostyczno-strategicznego w dniach 12.06.2023 r.– 23.06.2023 r. prowadzone było badanie ankietowe uczniów szkół samorządów ŁOM uczęszczających do klas 4-8 szkół podstawowych oraz do szkół ponadpodstawowych (liceum, technikum, szkoła branżowa).
Na ankietę odpowiedziało łącznie 347 osób. Wyniki jednoznacznie wskazują na tendencję podwożenia dzieci przez rodziców, co ma realny wpływ na zjawisko wzmożonego ruchu kołowego na drogach w otoczeniu szkół – w szczególności w godzinach porannych. Zauważalna jest jednak liczna grupa uczniów podróżujących do placówek oświatowych pieszo lub rowerem, co może wynikać z bliskiej odległości z domów uczniów.
FAZA II: Spotkania warsztatowe z przedstawicielami mieszkańców, organizacji pozarządowych o administracji samorządowej – podczas tego etapu zorganizowano
– badania fokusowe FGI (z ang. Focus Group Interview) w formie 6 spotkań (listopad 2023 r.), podczas których zrealizowano warsztaty Service Design; można dodać zdjęcia, zaproszenia itd.
Podczas spotkań wchodzących w zakres tego etapu konsultacji społecznych, mieszkańcy, przedstawiciele organizacji społecznych oraz inni interesariusze dyskutowali nad konkretnymi rozwiązaniami proponowanymi do umieszczenia w Planie. W listopadzie 2023 r. łącznie 6 spotkań konsultacyjnych zostało zorganizowanych w: Brzezinach, Łodzi (2 spotkania), Rzgowie, Pabianicach oraz Zgierzu. Jedno z nich dedykowane było dla uczniów szkoły średniej – przedstawicieli jednej z grup społecznych, które często korzystają z transportu publicznego. Łącznie we wszystkich spotkaniach wchodzących w skład Etapu II konsultacji społecznych udział wzięły 93 osoby.
Uczestnicy otrzymali kompleksową informację na temat sytuacji mobilnościowej w ŁOM, powstałą na bazie wykonanej wcześniej Diagnozy. Następnie prowadzono prace w formule Service Design, wypracowując wspólnie rozwiązania i oceniając te zaproponowane przez Wykonawcę SUMP. Osoby biorące udział w spotkaniach przyporządkowywały przedstawione działania na matrycy priorytetu i wykonalności. Mogły również zaproponować własne rozwiązania lub odrzucić te wskazane przez Wykonawcę Planu.
Uzyskane w ten sposób informacje na temat oceny poszczególnych działań zostały następnie użyte w analizie wielokryterialnej proponowanych rozwiązań.
Poza opisanymi powyżej spotkaniami, w ramach II Etapu konsultacji społecznych, na stronie internetowej Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego udostępniono Projekt SUMP dla ŁOM. Od 15 do 30 listopada 2023 r., za pośrednictwem formularza online, wszyscy chętni mogli zgłosić uwagi do tego materiału.
FAZA III: Konsultacje społeczne kompletnego projektu SUMP dla ŁOM wraz z Prognozą oddziaływania na środowisko – w trakcie tego etapu przeprowadzono
III faza konsultacji obejmowała nie tylko proces zbierania opinii o wstępnym projekcie SUMP dla ŁOM, ale również proces strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ). W ramach tego etapu umożliwiono zapoznanie się z dokumentacją projektu za pośrednictwem:
- wglądu do dokumentacji w biurze Stowarzyszenia Łódzki Obszar Metropolitalny;
- udostępnienia plików na stronie internetowej Stowarzyszenia Łódzki Obszar Metropolitalny.
Uwagi i wnioski do udostępnionych materiałów można było składać w terminie od 11 marca do 1 kwietnia 2024 r. w następujących formach:
- drogą elektroniczną;
- drogą korespondencyjną, pocztą tradycyjną;
- ustnie do protokołu, w biurze Stowarzyszenia Łódzki Obszar Metropolitalny;
- wypełniając formularz uwag i wniosków online stworzony w aplikacji MS Forms.
Proces strategicznej oceny oddziaływania na środowisko zakończony został uzyskaniem pozytywnej opinii właściwych organów.